Khởi sắc nông thôn mới xã Mỹ Đức, thị xã Hà Tiên.

Theo đó, Kiên Giang có 6 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo là Vân Khánh, Vân Khánh Đông, Đông Hưng A, Thuận Hòa (huyện An Minh) và Nam Thái A, Nam Yên (huyện An Biên); 9 xã đặc biệt khó khăn vùng biên giới, an toàn khu thuộc diện đầu tư của Chương trình 135 gồm: Vĩnh Phú (huyện Giồng Riềng), Tân Khánh Hòa, Vĩnh Điều, Vĩnh Phú, Phú Mỹ, Phú Lợi (huyện Giang Thành), Thạnh Yên A (huyện U Minh Thượng), Nam Thái (huyện An Biên) và xã Mỹ Đức (thị xã Hà Tiên).

Năm 2013, tổng số hộ nghèo và cận nghèo của các xã này gần 6.500 hộ, năm 2014 giảm xuống còn khoảng 5.300 hộ. Các xã nghèo, đặc biệt khó khăn tập trung phần lớn đồng bào dân tộc Khmer trong tỉnh sinh sống. Hàng năm, tỉnh chỉ đạo các huyện có xã nghèo, khó khăn triển khai thực hiện các chính sách, dự án giảm nghèo cho những xã này theo Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Chương trình 135. Cụ thể là rà soát các danh mục công trình thiết yếu để đầu tư phục vụ sản xuất và dân sinh như: cầu, đường giao thông; đê kè ngăn mặn, giữ ngọt; hệ thống thủy lợi; xây dựng, sửa chữa trường học, trạm y tế; nước sạch sinh hoạt… phục vụ phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống và tăng thu nhập cho người dân. Hỗ trợ vốn vay đầu tư sản xuất, kinh doanh phát triển kinh tế gia đình; cấp bảo hiểm y tế cho đồng bào dân tộc thiểu số và người dân vùng kinh tế - xã hội khó khăn. Phân bổ kinh phí thực hiện các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ nghèo, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và hỗ trợ phát triển sản xuất các xã đặc biệt khó khăn.

Bãi nuôi sò huyết ven rừng phòng hộ ở xã Nam Yên, huyện An Biên giúp hộ dân thoát nghèo.

Trong 3 năm (2013 - 2015), Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Kiên Giang đã ủy thác cho các hội, đoàn thể triển khai thực hiện 13 chương trình tín dụng chính sách ưu đãi tại 15 xã đặc biệt khó khăn, với hơn 19.800 hộ vay vốn, tổng dư nợ đến tháng 10/2015 trên 294 tỷ đồng. Vốn vay này giúp cho nhiều hộ nghèo không những có điều kiện phát triển sản xuất kinh doanh, tăng thu nhập kinh tế gia đình, vươn lên làm giàu chính đáng mà còn góp phần ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng cho vay nặng lãi ở nông thôn, xóa đói giảm nghèo.

Bên cạnh đó, thực hiện chính sách hỗ trợ y tế, giáo dục, tỉnh Kiên Giang đã cấp bảo hiểm y tế cho hộ dân sống ở 15 xã khó khăn, đạt tỷ lệ 98% với tổng kinh phí 40 tỷ đồng; trong 2 năm học (2013 - 2015), chi khoảng 16 tỷ đồng miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho 48.794 lượt học sinh, sinh viên con em các hộ nghèo và cận nghèo yên tâm học hành. Mặt khác, đào tạo nghề nông thôn cho 2.190 người, với 70% trong số này sau khi học nghề có việc làm, tự tạo việc làm, thu nhập ổn định, trong đó xuất khẩu lao động hàng chục người; hỗ trợ bù giá điện cho hàng chục ngàn lượt hộ nghèo gần 30 tỷ đồng; xây cất hàng ngàn căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn mới thoát nghèo với tổng kinh phí gần 50 tỷ đồng. Thực hiện chương trình dự án đối với các xã đặc biệt khó khăn, tỉnh Kiên Giang huy động các nguồn lực đầu tư hơn 174 tỷ đồng xây dựng, nâng cấp hàng chục công trình giao thông, trường học, trạm y tế, lưới điện, nhà văn hóa, trụ sở xã, chợ, cấp nước sạch sinh hoạt… phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh.

Ông Mai Văn Huỳnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cho biết: Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo các xã đặc biệt khó khăn, xã bãi ngang ven biển, xã biên giới giai đoạn 2013 - 2015, kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh ngày càng phát triển; hộ nghèo, xã nghèo giảm dần. Từ 27 xã thuộc Chương trình 135 giai đoạn II đến nay chỉ còn 9 xã của giai đoạn 2013 - 2015; hiện nay, xã Vân Khánh Đông (An Minh) còn tỷ lệ hộ nghèo cao nhất là 11,3% và xã Mỹ Đức (thị xã Hà Tiên) có tỷ lệ hộ nghèo thấp nhất là 1,9% trong số các xã đặc biệt khó khăn. Các cấp, các ngành trong tỉnh đã quan tâm, tích cực thực hiện công tác dân tộc, nhất là công tác giảm nghèo đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, giải quyết việc làm, giáo dục - đào tạo, y tế và đầu tư cơ sở hạ tầng, bộ mặt vùng nông thôn, biên giới, hải đảo đổi thay đáng kể, nâng lên đời sống nhân dân.

Hiện nay, 14/15 xã đặc biệt khó khăn nói trên có đường trục xã, liên xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa; 55% ấp có đường giao thông đến trung tâm xã được cứng hóa theo tiêu chí nông thôn mới; tỷ lệ hộ dân sử dụng điện đạt 95%, sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh 85%; tỷ lệ xã có trường mẫu giáo theo quy định đạt 84,8%, trạm y tế đạt chuẩn 63%. Ngoài ra, các công trình thiết yếu khác được lồng ghép đầu tư xây dựng từ nguồn ngân sách Trung ương, địa phương và huy động xã hội hóa phục vụ phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân. Điển hình như xã Mỹ Đức (thị xã Hà Tiên) là xã giáp biên với nước bạn Campuchia có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống. Nhờ Chương trình 135 đầu tư cho các xã đặc biệt khó khăn vùng biên giới những năm qua với các chính sách, dự án hỗ trợ hộ nghèo như: giúp vốn, cây con - con giống sản xuất, cải thiện nhà ở, bù giá điện, cấp bảo hiểm y tế, miễn giảm học phí, xây dựng cơ sở hạ tầng… đã tạo sự chuyển biến phát triển về nhiều mặt tại các xã nghèo, vùng nghèo, đời sống người nghèo từng bước nâng lên khá giàu, góp phần cho xã Mỹ Đức giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 1,9% hiện nay. Mỹ Đức là xã vùng biên giới đạt tiêu chí xã nông thôn mới đầu tiên của tỉnh Kiên Giang.

Ông Mai Văn Huỳnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang khẳng định: Giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững tại các xã đặc biệt khó khăn thuộc Chương trình 135 và xã đặc biệt khó khăn bãi ngang ven biển, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân chung cả tỉnh từ 1 - 1,5%/năm, trong đó tỷ lệ hộ nghèo xã đặc biệt khó khăn giảm 2 - 2,5%/năm.

Theo đó, tỉnh đề nghị Trung ương nâng mức hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng từ 1 tỷ đồng/xã/năm lên 1,5 tỷ đồng/xã/năm. Tiếp tục tập trung thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp như: Tạo vốn vay ưu đãi gắn với hỗ trợ điều kiện sản xuất cho hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo; hỗ trợ đa dạng các hình thức tạo sinh kế cho người nghèo, hướng dẫn cách làm ăn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, nhân rộng những mô hình giảm nghèo hiệu quả, bền vững để hộ nghèo học tập, làm theo. Tranh thủ các nguồn vốn Trung ương, cộng đồng xã hội và những nguồn lực hợp pháp đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và dân sinh; thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội của Chính phủ; phát triển giáo dục, văn hóa, nâng lên trình độ dân trí, chăm lo sức khỏe cho người nghèo ở các xã đặc biệt khó khăn vùng biên giới, hải đảo. Khơi dậy và phát huy tinh thần tương thân, tương ái giúp đỡ lẫn nhau để giảm nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng trong cộng đồng đồng bào dân tộc thiểu số. Nêu cao ý thức tự lực phấn đấu vươn lên của hộ nghèo, không ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ, giúp đỡ của Nhà nước và cộng đồng xã hội. Tuyên truyền trong hộ nghèo việc hỗ trợ, giúp đỡ đó là sự giúp sức, tạo điều kiện thuận lợi để xóa đói giảm nghèo, ổn định và vươn lên trong cuộc sống./.

Bài và ảnh: Lê Huy Hải